Windows Güvenilirlik İzleyicisi, Windows işletim sisteminde sistem performansını ve güvenilirliğini etkileyebilecek yazılım sorunlarının belirlenmesinde size yardımcı olacak bir Windows uygulamasıdır.
Windows Güvenilirlik İzleyicisi, Windows Denetim Masası içinde Sistem ve Güvenlik\Güvenlik ve Bakım bölümünde yer alır. (Bkz. Şekil 1.)
Şekil 1. - Windows Güvenilirlik İzleyicisi
Güvenilirlik İzleyicisi'ne Başlat Menüsünden Windows arama kutusu aracılığıyla da erişebilirsiniz. "güvenil" ifadesini (tırnak işaretleri olmadan) yazın ve Güvenilirlik geçmişini görüntüle seçeneğine tıklayın. (Bkz. Şekil 2.)
Şekil 2. - Başlat menüsü aramasında Güvenilirlik İzleyicisi
Güvenilirlik İzleyicisi'ni başlatmak için üçüncü seçenek Windows Çalıştır Kutusunu (Windows Tuşu + R) açmak ve şu komutu yazmaktır: perfmon /rel. Ardından Enter tuşuna basın.
Bu özellik başlangıçta Windows kullanıcı tabanlı sistemlerde değil, Windows Server 2008 çalıştıran sistem yöneticileri (admin'ler) tarafından kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Aracın pek bilinmemesi ve yeterince kullanılmaması bundan kaynaklanıyor olabilir.
Nasıl görünür? (Bkz. Şekil 3.)
Şekil 3. - Güvenilirlik İzleyicisi Arayüzü
Arabanızdaki yerleşik bilgisayarın yakıt tüketimi, lastik basıncı, motor devri ve valf yükü gibi kritik performans değerlerini sürekli olarak izlemesi gibi, Windows da ilk oturum açma ile sistemin kapanması arasında işletim sisteminin sistem durumunu sürekli olarak izler.
Kritik sistem bileşenleri (bellek, veri sürücüleri, fanlar ve CPU) sürekli olarak araştırılır ve sonuçlar Performans Sayaçlarında toplanır. Sistem ve uygulama olayları (ör. Outlook ileti gönderme/alma etkinliği, Word'ün bir belgeyi açması vb.) ayrı ayrı izlenir ve bilgiler olay izleme verileri olarak kaydedilir. Windows olay günlükleri ve bunların nasıl dışa aktarılacağı hakkında bilgi için Windows Olay Günlüklerini Dışa Aktarma adlı KB makalesine bakın.
Performans İzleyicisi, sistemde meydana gelen performansla ilgili olayların kolayca anlaşılabilecek bir biçimde görsel özetini oluşturmak için her iki veri koleksiyonunu da (sayaçlar ve olaylar) kullanır. (Bkz. Şekil 4.)
Şekil 4: - Güvenilirlik İzleyicisi'nde olayları inceleme.
Her sütun, grafiğin üst kısmındaki Görüntüleme Ölçütü seçimine bağlı olarak bir tarihi (Gün veya Hafta) temsil eder ve ilgili olaylar önem derecelerine göre gruplandırılmış olarak altta, meydana gelme sırasına göre listelenir (Kritik. Uyarı, Bilgilendirme). Bu sistemde 29 Haziran'da iki kritik olay mevcut: MapsBroker ve LinkCollector'ın her ikisi de bir noktada çöküyor. Her iki uygulamanın da ne yaptığı ya da herhangi bir sorun olup olmadığı hakkında ek bilgiye ihtiyacımız var. Şimdi Eylem sütunundaki Teknik ayrıntıları görüntüle bağlantısına tıklayalım: (Bkz. Şekil 5.)
Şekil 5: - Hata veren uygulamaları araştırma.
Hızlıca svchost.exe_MapsBroker ifadesi arandığında sorunun McAfee Antivirus sürüm 10.1.2'de çözüldüğünü özetleyen bir McAfee makalesi görüntülenir. Bu veya daha yeni bir McAfee ürün sürümüne güncelleştirme yapabilirsem McAfee ile ilgili sorun çözülmüş olacak!
İkinci giriş, bu kullanıcı tarafından birkaç yıldır kullanılan daha eski bir uygulamadır: yer imi yöneticisi uygulaması LinkCollector. Ayrıntılar görünümünden neler öğrenebileceğimize bakalım: (Bkz. Şekil 6.)
Şekil 6: - Linkcollector ayrıntıları
Ayrıntıları araştırırken Kernelbase.dll'nin, LinkCollector yürütülebilir dosyasını başlatırken hata verdiği tespit edildi. Bu sorunlu bir dosya mı? Kernelbase.dll dosyasına yakından bakalım. (Dosya adı ve konumu göz önüne alındığında bunun Windows 10 çekirdeğinin bir parçası olduğunu ve normal bir Windows dosyası olduğunu varsaymak doğru olacaktır. Ancak yine de işi garantiye almak istiyoruz) (Bkz. Şekil 6.)
Şekil 6: - Hata veren modülün dijital imzasını kontrol etme
Dosya kontrol edildi ve Microsoft'a ait uygun bir imza taşıdığı tespit edildi.
Şimdi sıra LinkCollector'ı incelemeye geldi. Kullanıcı ile yapılan detaylı araştırmanın sonucunda, uygulamanın altı yıl önce 2011 yılında satın alındığı ve muhtemelen Windows 7 altında sorunsuz çalıştığı tespit edildi.
LinkCollector uygulamasının başlangıcı incelendiğinde, başlangıcın yavaş ve durgun olduğu ve uygulamanın sorun giderilen sistemdeki 4K ekran çözünürlüğünü işleyemediği görüldü.
Bir sonraki adım nedir? Windows Uyumluluk Sorun Gidericisi! (Bkz. Şekil 7.)
Şekil 7: - Windows Sorun Gidericisi'ni çalıştırma.
Windows Uyumluluk Sorun Gidericisi sürecindeki iki sorun giderme adımı (Uyumluluk ayarları'nı Windows 7 olarak değiştirmek ve yüksek DPI ölçeklendirmeyi devre dışı bırakmak) çökmeyi önledi (Bkz. Şekil 8.)
Şekil 8: - Eski programlarla ilgili sorunları çözmek için uyumluluk modu seçeneklerini kullanma.
Bu konuyla ilgili ilginizi çekebilecek bazı önerilen makaleleri burada bulabilirsiniz.